ΝΕΑ

Η πανδημία του νέου κορωνοϊού υφίσταται ήδη περίπου εδώ και ενάμιση έτος και έχει αλλάξει την καθημερινότητα και τον τρόπο ζωής όλων μας. Το πιο χαρακτηριστικό είναι ότι η οθόνη έχει εισβάλλει στη ζωή όλων μας, ανεξαρτήτως ηλικίας, προκειμένου να καταστεί εφικτή η τηλε-εργασία, η τηλε-εκπαίδευση, τα τηλε-σεμινάρια, οι τηλε-αγοραπωλησίες κ.ο.κ. Αυτή η ριζική αλλαγή έχει γίνει αντικείμενο πολλών ερευνών που πραγματοποιήθηκαν από την αρχή της πανδημίας και δημοσιεύονται πλέον σταδιακά. Σε γνώσεις από τέτοιες θα αναφερθούμε στο παρόν.

Η επιδημία της μυωπίας

Το ποσοστό των μυωπικών ασθενών συνεχώς αυξάνεται και τείνει να εξελιχθεί σε μια “επιδημία”. Αυτό βασίζεται σε προγνώσεις, που προβλέπουν ότι σε λίγες δεκαετίες θα είναι μύωπες πάνω από το 50% του παγκοσμίου πληθυσμού. Στην εξέλιξη της μυωπίας παίζει αποδεδειγμένα ρόλο η χρονική διάρκεια ενασχόλησης με οθόνες, η απόσταση της οθόνης από τα μάτια και ο μειωμένος χρόνος που περνούν τα παιδιά σε εξωτερικούς χώρους υπό το φυσικό φως. Αφενός η αυξημένη χρήση οθονών για την τηλεκπαίδεση και αφετέρου η αυξημένη παραμονή στο σπίτι (λόγω των αναγκαστικών περιορισμών στις μετακινήσεις που είχαμε σε περιόδους lock down) κάνουν προφανή τα συνεχώς αυξανόμενα ποσοστά εμφάνισης/επιδείνωσης της μυωπίας.

Η αυξανόμενη ξηροφθαλμία

Γνωρίζουμε ότι η εργασία στον υπολογιστή αποτελεί παράγοντα κινδύνου για εμφάνιση ξηροφθαλμίας. Είναι επίσης γνωστό ότι, όταν συγκεντρωνόμαστε σε κάτι όπως στην γραφή ή την ανάγνωση ενός κειμένου, τα μάτια ξεραίνονται ταχύτερα, επειδή μειώνεται ασυναίσθητα η συχνότητα, που ανοιγοκλείνουμε τα βλέφαρά μας. Εντυπωσιακή όμως είναι και η διαφορά στην ανάγνωση βιβλίου από την ανάγνωση στον υπολογιστή. Η ούτως ή άλλως μειωμένη συχνότητα βλεφαρισμού φαίνεται να είναι τρεις φορές πιο μειωμένη, όταν η ανάγνωση κειμένου γίνεται από μια οθόνη, συγκριτικά με ένα βιβλίο, και η ξηροφθαλμία επιδεινώνεται περαιτέρω λόγω της πιο αργής ανάγνωσης στον υπολογιστή, όταν παράμετροι όπως το μέγεθος της γραμματοσειράς, η φωτεινότητα της οθόνης κτλ δεν είναι κατάλληλες.

Η μπλε ακτινοβολία των οθονών

Μπλε ακτινοβολία εκπέμπεται από όλες τις οθόνες LED και τέτοιες είναι πλέον στις μέρες μας σχεδόν όλες, δηλαδή από τηλεόραση και υπολογιστή έως τάμπλετ και κινητό τηλέφωνο. Αυτό που φαίνεται να δείχνουν οι έρευνες, είναι ότι η παρατεταμένη έκθεση στο μπλε φως των οθονών δεν προκαλεί άμεσα κάποια βλάβη/ασθένεια στα μάτια. Αυτό όμως, που αποδεδειγμένα κάνει, είναι να διαταράσσει το “βιολογικό μας ρολόι” επιδρώντας στην παραγωγή μελατονίνης, στην ορμόνη δηλαδή του ύπνου. Για το λόγο αυτό συστήνεται η αποχή ιδίως από κινητό και τάμπλετ πριν τον ύπνο ή η χρήση γυαλιών με ειδικά φίλτρα (γυαλιά blue light).

Η σωστή θέση του υπολογιστή

Η σωστή στάση του σώματος και συγκεκριμένα των ματιών και του αυχένα στον υπολογιστή παίζει μεγάλο ρόλο. Σύμφωνα με έρευνα λοιπόν το κέντρο της οθόνης του υπολογιστή οφείλει να είναι περίπου 20 μοίρες κάτω από το επίπεδο των ματιών και σε απόσταση περίπου 50 εκατοστών από αυτά. Σε διαφορετική περίπτωση προκαλείται αυξημένη επιβάρυνση και ταχύτερη κόπωση σε μάτια και αυχένα.

Εν κατακλείδι, οι αλλαγές που έφερε η πανδημία στην καθημερινότητα των παιδιών έχουν σαφές αρνητικό αντίκτυπο: αφενός η όραση τους επηρεάζεται ποικιλοτρόπως αλλά και άλλοι τομείς όπως η κοινωνικότητά τους, το σωματικό βάρος (αύξηση της παχυσαρκίας λόγω της αυξημένης παραμονής στο σπίτι), ο ύπνος τους κτλ. επηρεάζονται αρνητικά. Για το λόγο αυτό οφείλουμε να προσαρμοστούμε μεν στις νέες συνθήκες διαβίωσης, που για την προστασία μας μας επιβάλλει ο νέος κορωνοϊός αλλά οφείλουμε επίσης και να επανέλθουμε το ταχύτερο στην προτέρα κατάσταση, όταν η πανδημία θα είναι παρελθόν.