ΝΕΑ

Το γλαύκωμα είναι μια συχνότατη πάθηση των οφθαλμών και μία από τις κυριότερες αιτίες τύφλωσης παγκοσμίως. Συγκεκριμένα, πρόκειται για μία πάθηση των οπτικών νεύρων, κύριος παράγοντας κινδύνου της οποίας είναι η υψηλή ενδοφθάλμια πίεση. Στη σημερινή δημοσίευση θα αναφερθούμε σε ένα πολλά υποσχόμενο νέο φάρμακο στη μάχη κατά του γλαυκώματος.

Εισαγωγικά αξίζει να αναφερθεί ότι η αντιμετώπιση του γλαυκώματος συνίσταται στην πτώση της πίεσης των οφθαλμών, καθώς έχει αποδειχθεί ότι η πτώση αυτή επιβραδύνει ή σταματάει την καταστροφή του οπτικού νεύρου. Θεραπευτικά επιτυγχάνεται αυτό είτε με συντηρητικό τρόπο (κολλύρια) είτε με χειρουργικό τρόπο (λέιζερ επεμβάσεις, μικροεπεμβατικά χειρουργεία ή μεγαλύτερα χειρουργεία). Στα πλαίσια της συντηρητικής θεραπείας υπάρχουν ήδη πέντε κατηγορίες αντιγλαυκωματικών κολλυρίων, που είτε ως μονοθεραπεία είτε σε συνδυαστική χρήση περισσότερων εξ αυτών χορηγούνται για να επιτευχθεί μια αρκούντως χαμηλή ενδοφθάλμια πίεση. Η πιο σύγχρονη και πλέον αποτελεσμάτική κατηγορία τέτοιων κολλυρίων ονομάζεται προσταγλανδίνες και είναι τα φάρμακα, που χορηγούνται σαν θεραπεία πρώτης γραμμής κατά του γλαυκώματος.

Εντύπωση προκαλεί ότι οι προσταγλανδίνες ήρθαν στην αγορά το 1996. Δηλαδή εδώ και σχεδόν 25 έτη, παρά την πληθώρα ερευνών, δεν είχε προκύψει κάποιο νεότερο είδος αντιγλαυκωματικού κολλυρίου. Αυτό άλλαξε τα τελευταία χρόνια με την ανακάλυψη της κατηγορίας των αναστολέων των Ρο-κινασών. Συγκεκριμένα δόθηκε στην αγορά της Ιαπωνίας το 2014 η ριπασουδίλη και στην αγορά των ΗΠΑ το 2017 η νεταρσουδίλη, ως τα πρώτα κολλύρια παγκοσμίως της κατηγορίας αυτής. Για την έγκριση και κυκλοφορία κολλυρίων της συγκεκριμένης κατηγορίας και στην Ευρώπη διενεργούνται ήδη οι σχετικές διαδικασίες.

Ποια είναι τα οφέλη των νέων αυτών κολλυρίων;

Καταρχάς τα κολλύρια αυτά μειώνουν την ενδοφθάλμια πίεση σε επίπεδα όχι κατώτερα αυτών των προσταγλανδινών, δηλαδή των καλύτερων αντιγλαυκωματικών κολλυρίων, που διαθέτουμε ως τώρα. Επιπροσθέτως φαίνεται από τα έως τώρα δεδομένα ότι βελτιώνουν την κυκλοφορία του αίματος στο επίπεδο του οπτικού νεύρου, η οποία σε ασθενείς με γλαύκωμα είναι διαταραγμένη. Τέλος φαίνεται να έχουν και μια νευροπροστατευτική δράση, δηλαδή να προστατεύουν το οπτικό νεύρο, να μειώνουν το θάνατο κυττάρων του και να ευνοούν την ανάπλασή τους.

Κάτι άλλο που αξίζει να αναφερθεί είναι ότι τα κολλύρια της κατηγορίας αυτής φαίνεται για την ώρα να μην έχουν καμία ιδιαίτερη παρενέργεια στο σώμα. Όσον αφορά τις τοπικές παρενέργειες (δηλαδή στο επίπεδο του οφθαλμού), έχουν επίσης πολύ ευνοϊκό προφίλ, αφού η μοναδική αναφερόμενη ανεπιθύμητη ενέργειά τους είναι το κοκκίνισμα των ματιών, γνωστό ήδη άλλωστε στους περισσότερους γλαυκωματικούς ασθενείς που λαμβάνουν προσταγλανδίνες.

Το πιο πολλά υποσχόμενο κολλύριο είναι ένα που κυκλοφόρησε μόλις το 2019 στις ΗΠΑ, το οποίο συνδυάζει στο ίδιο φάρμακο μια προσταγλανδίνη (την λατανοπρόστη) και έναν αναστολέα Ρο κινάσης (την νεταρσουδίλη). Με τον τρόπο αυτό ο ασθενής, ρίχνοντας μία σταγόνα, συνδυάζει το αποτελεσματικότερο ως τώρα αντιγλαυκωματικό φάρμακο μαζί με το πιο σύγχρονο.

Εν κατακλείδι, οι αναστολείς των Ρο κινασών είναι μια νέα μετά από πολλά χρόνια κατηγορία κολλυρίων με πολύ καλή δράση και ευνοϊκότατο προφίλ ανεπιθύμητων ενεργειών. Η πιο μακροπρόθεσμη αποτελεσματικότητά τους θα φανεί σίγουρα στο εγγύς μέλλον. Όμως για αρχή αποτελούν σίγουρα ένα επιπρόσθετο όπλο στην φαρέτρα του οφθαλμιάτρου στον πόλεμο κατά του γλαυκώματος. Ας το αναμένουμε σύντομα και στις χώρες της Ευρώπης.